Zabytkowy zamek krzyżacki w Ostródzie znajduje się na północno-zachodnim krańcu średniowiecznego założenia urbanistycznego miasta, w pobliżu wschodniego nabrzeża Jeziora Drwęckiego u ujścia rzeki Drwęcy, od jej południowej strony. Dawniej miejsce to było swego rodzaju wyspą usytuowaną naturalnie pomiędzy ujściami rzeki do jeziora, dlatego miejsce to okazało się najlepsze do wzniesienia warowni.
Początkowo w miejscu zamku zbudowany był dwór rycerski otoczony palisadą z bali. Nową budowlę obronną wzniesiono w latach 1350–1370. W 1381 roku istniały dwie budowle zamkowe, stara i nowa, obie zostały spalone przez wojska księcia litewskiego Kiejstuta.
Budowę murowanego z cegły zamku w jego pierwotnym kształcie rozpoczęto w połowie XIV wieku. Była to budowla charakterystyczna dla tzw. domu konwentu. Znajdowała się tam nie tylko siedziba administracji, ale także klasztor dla przebywających tam członków Zakonu.
Murowany zamek wzniesiono na kamiennej podmurówce, na planie zbliżonym do kwadratu o wymiarach 44,7 x 45,2 m. Wszystkie cztery skrzydła o szerokości ok. 14,3 m, były podpiwniczone i posiadały trzy kondygnacje naziemne. Brama wjazdowa i most zwodzony umieszczone zostały od zachodu. Na parterze znajdowały się pomieszczenia gospodarcze. Piętro przeznaczono na pomieszczenia mieszkalne, a najwyższa kondygnacja była piętrem obronnym. We wschodnim skrzydle mieściła się dodatkowo zbrojownia. Dziedziniec otaczały dostawione do murów krużganki, które służyły wewnętrznej komunikacji. Przy skrzydłach zamku były ganki dla straży, do których wchodziło się z podwórka po schodach. Pod nimi był loch więzienny.
Zamek od miasta dzieliła fosa parcham z murem obwodowym. Nad fosą znajdowała się wieża sanitarna, połączona z zamkiem krytym pomostem. Ważną częścią założenia było przedzamcze, gdzie zlokalizowane zostały budynki oraz pomieszczenia gospodarcze i produkcyjno-magazynowe.
W 1788 roku w wyniku pożaru i wybuchu prochu w magazynie spłonęły górne piętra budynku. Wschodnie skrzydło rozebrano i w jego miejscu powstał zamykający dziedziniec niewielki mur, pozostałe trzy skrzydła odbudowano do wysokości pierwszego piętra i przykryto dwuspadowym dachem.
Niestety podczas II wojny światowej w 1945 roku zamek uległ ponownie zniszczeniu. Pozbawiony został dachu i stropów strychowych, wewnątrz został spalony i popadł w ruinę. W 1977 roku rozpoczęto prace budowlane przy restauracji zamku po wojennych zniszczeniach. Archeologowie starali się zachować elementy układu wnętrz, część piwniczną oraz jego gotycki charakter odzwierciedlający się w sklepieniach krzyżowych na gurtach. Częściowo zrekonstruowano ostrołukowe okna i gotyckie profilowane portale parteru i piętra. Dodatkowo na dziedzińcu przy ścianie skrzydła północnego odkryto studnię, która była niegdyś źródłem wody.
W 1807 roku na zamku rezydował Napoleon Bonaparte, toczący w tym czasie kampanię pruską pierwszej wojny polskiej. Zajmował pokój na pierwszym piętrze północnego skrzydła. Z zamku dowodził wojskiem i administrował cesarstwem. Pamięć o tych wydarzeniach wciąż żyje i organizowane są dzięki temu różnego rodzaju imprezy historyczne nawiązujące do tego okresu.
